ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ Ο Ν. 4512/2018 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 5/17.01.2018), ΜΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΠΟΛΔ, ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Με τον ν. 4512/2018 «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις», ο οποίος δημοσιεύτηκε χτες, επήλθαν πολλές τροποποιήσεις σε βασικά νομοθετήματα του Αστικού και Εμπορικού Δικαίου, καθώς και στον ΚΠολΔ. Πρωτίστως, αναδιαρθρώθηκε ο θεσμός της Διαμεσολάβησης, με βασική καινοτομία την υποχρεωτική υπαγωγή σε αυτόν ορισμένων αστικών και εμπορικών διαφορών. Επίσης, βασικές τροποποιήσεις επήλθαν στον ν. 2251/1994 για την Προστασία του Καταναλωτή, στον ν. 1733/1987 για τις Εφευρέσεις και στον Πτωχευτικό Κώδικα (ν. 3588/2007). Ακόμη, πολλές είναι οι αλλαγές σε βασικά άρθρα του ΚΠολΔ, ιδίως αναφορικά με τη διαδικασία της Αναγκαστικής Εκτέλεσης.

Παρουσιάζουμε παρακάτω συνοπτικά τις βασικότερες προβλέψεις του ν. 4512/2018:

1. ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΘΕΣΜΟ ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ

Με τα άρθρα 178 έως 206 ν. 4512/2018 ρυθμίζεται εκ νέου ο θεσμός της διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Σε γενικές γραμμές, τα άρθρα αυτά επαναλαμβάνουν τις ρυθμίσεις του προϊσχύσαντος ν. 3898/2010, ο οποίος σιωπηρά καταργείται. Όμως, βασική καινοτομία του ν. 4512/2018 είναι η υποχρεωτική υπαγωγή ορισμένων ιδιωτικών διαφορών στη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Ειδικότερα, πριν την άσκηση της αγωγής, επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησής της, οι διάδικοι πρέπει να προσπαθήσουν να επιλύσουν τη διαφορά τους με τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Εφόσον αυτή αποτύχει, για το παραδεκτό της αγωγής πρέπει να προσκομιστεί στο δικαστήριο πρακτικό αποτυχίας της διαδικασίας, από τον αρμόδιο διαμεσολαβητή. Εάν κάποιος διάδικος αρνηθεί να προσέλθει στη διαμεσολάβηση, μπορεί να του επιβληθεί χρηματική ποινή, από 120 έως 300 ευρώ και 0,2% της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς.

Οι διαφορές για τις οποίες θεσπίζεται αυτή η υποχρέωση είναι οι εξής:

α) Οι διαφορές ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων από τη σχέση οροφοκτησίας, οι διαφορές από τη λειτουργία απλής και σύνθετης κάθετης ιδιοκτησίας, οι διαφορές αφενός ανάμεσα στους διαχειριστές ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους και κάθετης ιδιοκτησίας και αφετέρου στους ιδιοκτήτες ορόφων, διαμερισμάτων και κάθετων ιδιοκτησιών, καθώς επίσης και διαφορές που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό πεδίο των άρθρων 1003 έως 1031 του ΑΚ (γειτονικό δίκαιο).

β) Οι διαφορές που αφορούν απαιτήσεις αποζημίωσης οποιασδήποτε μορφής για ζημίες από αυτοκίνητο, ανάμεσα στους δικαιούχους ή τους διαδόχους τους και εκεί- νους που έχουν υποχρέωση για αποζημίωση ή τους διαδόχους τους, όπως και απαιτήσεις από σύμβαση ασφάλισης αυτοκινήτου, ανάμεσα στις ασφαλιστικές εταιρείες και τους ασφαλισμένους ή τους διαδόχους τους, εκτός αν από το ζημιογόνο συμβάν επήλθε θάνατος ή σωματική βλάβη.

γ) Οι διαφορές από αμοιβές του άρθρου 622Α του ΚΠολΔ.

δ) Οι οικογενειακές διαφορές, εκτός από αυτές της παραγράφου 1 περιπτώσεις α ́, β ́ και γ ́ και της παραγράφου 2 του άρθρου 592 ΚΠολΔ (γαμικές διαφορές, διαφορές από σχέσεις γονέων και τέκνων).

ε) Οι διαφορές που αφορούν σε απαιτήσεις αποζημίωσης ασθενών ή των οικείων τους σε βάρος ιατρών, οι οποίες ανακύπτουν κατά την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας των τελευταίων.

στ) Οι διαφορές που δημιουργούνται από την προσβολή εμπορικών σημάτων, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, βιομηχανικών σχεδίων ή υποδειγμάτων.

ζ) Οι διαφορές από χρηματιστηριακές συμβάσεις.

Εξαιρούνται από την υποχρεωτική υπαγωγή σε διαμεσολάβηση:

α) η κύρια παρέμβαση που ασκείται σε συνάφεια με το αντικείμενο των παραπάνω διαφορών,

β) οι διαφορές στις οποίες διάδικο μέρος είναι το Δημόσιο ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ.,

γ) οι διάδικοι που δικαιούνται νομικής βοήθειας ή στους οποίους παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας κατά τα άρθρα 194 και 195 του ΚΠολΔ

δ) οι δίκες οι σχετικές με την εκτέλεση,

ε) η ανακοπή των άρθρων 632 και 633 παρ. 2 ΚΠολΔ,

στ) κάθε άλλη περίπτωση στην οποία δεν προβλέπεται αναστολή εκτέλεσης κατά τις κείμενες διατάξεις του νόμου,

ζ) οι διαφορές του ν. 3869/2010,

η) οι διαταγές πληρωμής.

Μεταξύ άλλων, προβλέπεται πλέον, ότι σε κάθε υπόθεση δεκτικής διαμεσολάβησης, ο δικηγόρος υποχρεούται σε έγγραφη ενημέρωση του πελάτη του, για τη δυνατότητα αυτή. Τη γραπτή αυτή ενημέρωση οφείλει να επισυνάψει στο δικόγραφο της αγωγής, του επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησής του. Όσον αφορά στις διαφορές που υπάγονται υποχρεωτικά στη διαμεσολάβηση, από τη γνωστοποίηση της αίτησης για την υπαγωγή της διαφοράς σε διαμεσολάβηση στο άλλο μέρος, έως την ολοκλήρωσή της, δεν μπορεί να έχουν παρέλθει περισσότερες από εβδομήντα πέντε (75) ημέρες. Υποχρεωτική είναι η παράσταση των μερών μετά των πληρεξουσίων δικηγόρων τους, εκτός από τις καταναλωτικές διαφορές και τις μικροδιαφορές. Οι συνεδρίες των μερών μπορεί να πραγματοποιούνται και με τηλεδιάσκεψη. Εάν τα μέρη καταλήξουν σε συμφωνία, αυτή συνιστά εκτελεστό τίτλο, σύμφωνα με την περ. γ της παρ. 2 του άρθρου 904 ΚΠολΔ, εφόσον περιέχει αξίωση επιδεκτική εκτέλεσης. Εάν δεν συμφωνηθεί κάτι διαφορετικό, η αμοιβή του διαμεσολαβητή ανέρχεται σε 100 ευρώ ανά ώρα, με ελάχιστη αμοιβή το ποσό των 170 ευρώ ή 50 ευρώ εάν η διαφορά υπάγεται σε ειδικές διαδικασίες. Η ανώτατη διάρκεια της διαμεσολάβησης ορίζεται στις είκοσι τέσσερις (24) ώρες, εκτός εάν τα μέρη αποφασίσουν διαφορετικά. Οι διατάξεις που αφορούν την υποχρεωτική υπαγωγή συγκεκριμένων διαφορών στη διαμεσολάβηση, τίθενται σε εφαρμογή μετά τις 17.10.2018.

Η εταιρεία μας παρέχει υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, από διαμεσολαβητές εγγεγραμμένους στον κατάλογο διαμεσολαβητών του Υπουργείου Δικαιοσύνης, οι οποίοι χρησιμοποιούν τις μεθόδους που έχουν διδαχθεί από το Alternative Dispute Resolution Group: διαμεσολαβητές logoslawfirm

2. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 2251/1994 «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ»

Με τα άρθρα 100 έως 111 επέρχονται πολλές τροποποιήσεις σε βασικές διατάξεις του ν. 2251.1994. Υιοθετείται πλέον η στενή έννοια του καταναλωτή, σύμφωνα με την οποία καταναλωτής είναι κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο ενεργεί για λόγους που δεν εμπίπτουν στην εμπορική, επιχειρηματική, βιοτεχνική ή ελευθέρια επαγγελματική του δραστηριότητα. Όσον αφορά στις διατάξεις των Γενικών Όρων Συναλλαγών (Γ.Ο.Σ.), προβλέπεται ότι αυτές εφαρμόζονται σε κάθε πρόσωπο, ανεξαρτήτως της ιδιότητάς του ως καταναλωτή, εφόσον οι Γ.Ο.Σ. δεν αποτελέσαν αντικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης, ο συμβαλλόμενος του προμηθευτή είναι ο τελικός αποδέκτης των προϊόντων και πληροί τα κριτήρια της πολύ μικρής επιχείρησης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4308/2014. Οι νέες αυτές διατάξεις ισχύουν για τις συμβάσεις που θα υπογράφονται εφεξής.

3. ΡΎΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΊΑΣ (Ν. 1733/1987)

Με το άρθρο 123 του ν. 4512/2018 προβλέπεται ότι από 2.5.2018 η κατάθεση στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) των αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών βιομηχανικής ιδιοκτησίας, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων για τη βιομηχανική ιδιοκτησία γίνεται αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο.

4. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΊΑΣ ΚΑΙ ΠΤΩΧΕΤΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΆΤΑΞΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΤΏΝ

Με τα άρθρα 176 και 177 του ν. 4512/2018 επέρχονται πολλές τροποποιήσεις στα προνόμια των δανειστών, τόσο στη διαδικασία του πλειστηριασμού όσο και της πτώχευσης. Βασικότερη από αυτές είναι η θέσπιση υπερπρονομίου για απαιτήσεις που προέκυψαν πριν από την ημερομηνία ορισμού του πρώτου πλειστηριασμού και αφορούν μη καταβληθέντες μισθούς έως έξι (6) μηνών από παροχή εξαρτημένης εργασίας, οι οποίες ικανοποιούνται προνομιακά πριν από κάθε άλλη απαίτηση (υπερπρονόμιο) και μετά την αφαίρεση των εξόδων της εκτέλεσης (νέα άρθρα 977Α ΚΠολΔ και 156Α ΠτΚ).

5. ΛΟΙΠΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Πολλές είναι οι τροποποιήσεις που επιφέρει ο ν. 4512/2018 στις διατάξεις του ΚΠολΔ που αφορούν την εκτελεστική διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, τροποποιούνται τα εξής άρθρα: 927, 933, 943, 954, 955, 959, 959Α, 964, 965, 966, 969, 972, 988, 995, 998, 998Α, 1001, 1002, 1004, 1012, 1015 και 1021 ΚΠολΔ. Ορισμένες εξ αυτών των τροποποιήσεων είναι η προθεσμία άσκησης της ανακοπής του άρθρου 954 παρ. 4 ΚΠολΔ, η οποία είναι πλέον δεκαπέντε (15) ημέρες πριν τον πλειστηριασμό, η προθεσμία για την αναγγελία των απαιτήσεων των δανειστών, η οποία επανέρχεται στις δεκαπέντε (15) ημέρες μετά τον πλειστηριασμό, καθώς και η διενέργεια των πλειστηριασμών μόνο με ηλεκτρονικά μέσα, κάτι που από 21.2.2018 θα ισχύει και για τους εκκρεμείς πλειστηριαμούς.

6. ΣΥΣΤΑΣΗ Ν.Π.Δ.Δ. «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ»

Με τα άρθρα 1 έως 42 του ν. 4512/2018 επέρχονται βασικές αλλαγές στον μέχρι σήμερα ισχύοντα τρόπο λειτουργίας των Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογικών Γραφείων. Συστήνεται ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο», που υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της ΕΚΧΑ Α.Ε., η οποία καταργείται και διαγράφεται από το Γ.Ε.ΜΗ. Τα έμμισθα και τα άμισθα Υποθηκοφυλακεία της χώρας, τα Κτηματολογικά Γραφεία Ρόδου και Κω – Λέρου, καθώς και τα Κτηματολογικά Γραφεία Θεσσαλονίκης και Πειραιά καταργούνται και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται εφεξής από την «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ».

Για το πλήρες κείμενο του ν. 4512/17.01.2018 βλ. εδώ: ν. 4512/2017