Οδηγία CSRD για τις εκθέσεις βιωσιμότητας: Ψηφίστηκε ο Ν. 5164/2024, οι νέες υποχρεώσεις και ποιες επιχειρήσεις αφορά
Δημοσιεύθηκε ο Ν. 5164/2024 (ΦΕΚ 202/A/12.12.2024) με τον οποίο ενσωματώνεται στο ελληνικό δίκαιο η Οδηγία (ΕΕ) 2022/2464, γνωστή και ως CSRD - Corporate Sustainability Reporting Directive, για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας.
Με τον νέο νόμο εισάγεται η υποχρέωση σύνταξης και δημοσίευσης έκθεσης βιωσιμότητας από τις επιχειρήσεις, σε αντικατάσταση της προηγούμενης διαδικασίας υποβολής μη χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Ως εκ τούτου, εισάγονται προσθήκες στο περιεχόμενο και στον τρόπο κατάρτισης της έκθεσης διαχείρισης του ΔΣ, στο περιεχόμενο της ετήσιας οικονομικής έκθεσης και της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης, καθώς και νέα καθήκοντα για τις Επιτροπές Ελέγχου, με αντίστοιχες τροποποιήσεις στον Ν. 4548/2018 για τις ανώνυμες εταιρείες, στον Ν. 3556/2007 για τις εισηγμένες εταιρείες, καθώς και στον Ν. 4449/2017 για τους υποχρεωτικούς ελέγχους των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων.
Οι οντότητες (κατά την έννοια του Ν. 4308/2014) που εμπίπτουν στις προδιαγραφές της CSRD είναι οι εξής:
- Οι μεγάλες εισηγμένες επιχειρήσεις και για οι εισηγμένες μητρικές επιχειρήσεις μεγάλου ομίλου, άνω των 500 εργαζομένων, για τις οποίες οι νέες διατάξεις ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2024. Συνεπώς, οι ετήσιες οικονομικές εκθέσεις της χρήσης 2024 που θα δημοσιευθούν εντός του 2025 θα πρέπει να είναι σύμφωνες με τις νέες διατάξεις.
- Οι λοιπές μεγάλες επιχειρήσεις και οι μητρικές επιχειρήσεις μεγάλου ομίλου, για τις οποίες οι νέες διατάξεις ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2025 και θα πρέπει να δημοσιεύσουν ετήσια έκθεση σύμφωνα με τη CSRD εντός του 2026.
- Οι μικρές και μεσαίες εισηγμένες επιχειρήσεις, για τις οποίες οι νέες διατάξεις ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2026 και θα πρέπει να δημοσιεύσουν ετήσια έκθεση σύμφωνα με τη CSRD εντός του 2027.
Ακόμα, ο νέος νόμος εισάγει τροποποιήσεις στον Ν. 4308/2014 για τον καθορισμό του μεγέθους των οντοτήτων σε πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και μεγάλες, καθώς και για την κατηγοριοποίηση των οντοτήτων και των ομίλων για τους σκοπούς ενοποίησης.
Πιο συγκεκριμένα, οι νέες υποχρεώσεις των ως άνω επιχειρήσεων συνοψίζονται στις εξής:
- Οι μη χρηματοοικονομικές καταστάσεις της έκθεσης διαχείρισης και της ενοποιημένης έκθεσης διαχείρισης του ΔΣ αντικαθίστανται από τις αντίστοιχες εκθέσεις βιωσιμότητας. Η έκθεση βιωσιμότητας περιλαμβάνει σαφώς καθορισμένο στο νόμο ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο σε ειδικό τμήμα της έκθεσης διαχείρισης. Για την υποβολή και την παρουσίαση των πληροφοριών αυτών χρησιμοποιούνται τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Υποβολής Εκθέσεων Βιωσιμότητας (ESRS - European sustainability reporting standards). Σε αυτά ορίζονται οι δείκτες ESG (Environmental Social Governance) που καταγράφουν επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης, αποτυπώνοντας την ικανότητα των εταιρειών να διαμορφώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές με μακροπρόθεσμα βιώσιμο ορίζοντα.
- Στην έκθεση διαχείρισης του ΔΣ περιλαμβάνονται πληροφορίες για τους βασικούς άυλους πόρους και επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης εξαρτάται θεμελιωδώς από τους εν λόγω πόρους και του τρόπου με τον οποίο οι πόροι αυτοί αποτελούν πηγή δημιουργίας αξίας για την επιχείρηση. Η κατάρτιση της έκθεσης διαχείρισης γίνεται σύμφωνα με ειδικό ηλεκτρονικό μορφότυπο που προσδιορίζεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/81.
- Εμπλουτίζεται αντίστοιχα το περιεχόμενο της δήλωσης εταιρικής διακυβέρνησης, με συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με την πολιτική πολυμορφίας / διαφορετικότητας που εφαρμόζεται για τα διοικητικά, διαχειριστικά και εποπτικά όργανα, ενώ θεσμοθετείται η ειδική αιτιολόγηση σε περίπτωση μη εφαρμογής τέτοιας πολιτικής. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας, με σχετική αναφορά στη δήλωση εταιρικής διακυβέρνησης.
- Η ετήσια οικονομική έκθεση θα πρέπει να περιέχει δήλωση μέλους του ΔΣ ότι η έκθεση του ΔΣ καταρτίστηκε σύμφωνα με τα πρότυπα εκθέσεων βιωσιμότητας.
- Στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 4449/2017 για τον υποχρεωτικό έλεγχο των ετήσιων και των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων εμπίπτει πλέον και η διασφάλιση υποβολής των εκθέσεων βιωσιμότητας από ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες. Οι τελευταίοι διορίζονται από τη ΓΣ των μετόχων, μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο που διενεργεί τον υποχρεωτικό έλεγχο και ο διορισμός και η παύση τους δημοσιεύεται στο Γ.Ε.ΜΗ..
- Ο νόμιμος ελεγκτής διενεργεί τη διασφάλιση της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας σύμφωνα με τα πρότυπα διασφάλισης που θεσπίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και παρουσιάζει τα αποτελέσματα σε έκθεση διασφάλισης. Η έκθεση συντάσσεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των προτύπων διασφάλισης και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, γνώμη διασφάλισης ως προς τη συμμόρφωση της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας με τις απαιτήσεις του νέου νόμου, με τα προβλεπόμενα πρότυπα και με τις ενωσιακές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, καθώς και ως προς τη διαδικασία που εφαρμόζεται για τον προσδιορισμό των πληροφοριών που υποβάλλονται σύμφωνα με τα εν λόγω πρότυπα. Εάν ο τακτικός έλεγχος και ο έλεγχος διασφάλισης γίνεται από τον ίδιο ορκωτό ελεγκτή, δύναται η έκθεση διασφάλισης να περιλαμβάνεται σε χωριστό τμήμα της έκθεσης ελέγχου. Η έκθεση διασφάλισης δημοσιοποιείται πλήρως, μαζί με την ετήσια οικονομική έκθεση.
- Διευρύνονται τα καθήκοντα των Επιτροπών Ελέγχου του Ν. 4449/2017, τα οποία περιλαμβάνουν: Ενημέρωση του ΔΣ για το αποτέλεσμα της διασφάλισης της υποβολής των εκθέσεων βιωσιμότητας, παρακολούθηση της διαδικασίας των εκθέσεων βιωσιμότητας, παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των συστημάτων των εταιρειών για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας, και παρακολούθηση του υποχρεωτικού ελέγχου για τη διασφάλιση της υποβολής των εκθέσεων βιωσιμότητας. Τα νέα αυτά καθήκοντα επιτρέπεται να εκτελούνται από το ΔΣ ή από ειδικό όργανο που συστήνεται από το ΔΣ.
Το κείμενο του Ν. 5164/2024 θα το βρείτε εδώ.